Okres budowy plastrów trwa w rodzinach od momentu rozpoczęcia wypacania wosku przez pszczoły do zakończenia pożytków letnich. Nie zawsze jest on dostatecznie wykorzystywany. Obfite odżywianie się młodych pszczół niejako zmusza je do wypacania wosku i gdy nie mają odpowiedniego miejsca przyklejają grudki na ścianach i dennicy ula, na matach czy przegrodach lub po prostu gubią woskowe łuseczki. Brak miejsca do budowy plastrów powoduje utratę wosku. Ale pamiętajmy, że tracimy też miód. Aby z fizjologicznej konieczności wytworzyć w odpowiednich gruczołach swego organizmu wosk pszczoły muszą się dobrze odżywiać. Na wydzielenie 1 kg wosku zużywają około 3,5 kg miodu. Pszczoły obficie odżywiane pierzgą, przed czasem dojścia do wypacania wosku mają najsilniej rozwinięte gruczoły woskowe. Okres ten występuje najczęściej od kwitnienia sadów do czasu zakończenia dużych pożytków letnich trwających od 10 maja do 15 lipca.
Silna rodzina produkuje, co najmniej 1 kg wosku. Jestem przekonany, że wydajność woskową rodziny możemy zwiększyć przynajmniej dwukrotnie. Takie nasilenie budowy plastrów nie ma jeszcze wpływu na liczbę zbieraczek a zatrudnienie większej rzeszy młodych pszczół wpływa na utrzymanie nastroju roboczego w rodzinie i zabezpiecza ją przed rójką. Intensywne odświeżanie gniazd (częsta wymiana plastrów) zwiększa wydajność woskową.
Pszczoły wygryzające się z ciemnych plastrów mają mniejszą wielkość ciała i krótszy języczek, co również ma wpływ na wydajność, zarówno w ulu jak i na pożytkach. Przygotowując stare plastry do zaczerwienia pszczoły zgryzają stare oprzędy, tracąc dużo czasu i energii, którą mogłyby wykorzystać do prac produkcyjnych. Przy tej pracy łatwo mogą ulegać zakażeniom, gdyż kał po larwach i oprzęd są często siedliskiem różnych zarazków.
Węzę podajemy rodzinom od momentu rozpoczęcia budowy plastrów aż do zakończenia się pożytku w końcu lata. Węzę podajemy również do miodni w czasie intensywnego wziątku dając 1-2 ramki. Również stosując ramkę pracy, podaną wczesną wiosną pozyskuję wosk i walczę z warrozą. Musimy mieć na uwadze, że intensywne wykorzystanie woszczarek powinno mieć miejsce w okresie gromadzenia się dobrze odżywionych i niezatrudnionych przy karmieniu czerwiu, ewentualnych pszczół rojowych. Pełne ich zatrudnienie jest jednym z czynników racjonalnej gospodarki.
Wosk możemy pozyskiwać ze zrzynków woszczyny, mateczników najlepiej z ustawionej w nasłonecznionym miejscu topiarki słonecznej. Możemy go pozyskiwać również z odsklepin, po miodobraniu.
Bogdan Piekarz
Zapraszamy na forum dyskusyjne pszczelarzy: http://kolo-pszczelarzy.iq24.pl/