Posługiwanie się ramką pracy rozpoczynamy z początkiem kwitnienia jabłoni lub rzepaku. Kończymy zaś w dwa tygodnie po głównym pożytku.

Ramka pracy jest wskaźnikiem racjonalnego gospodarowania w pasiece.

Przynosi ona wiele korzyści:

• Zmniejszenie nastroju rojowego
• Ładnie odbudowaną węzę (tylko zabudową pszczelą)
• Pozyskiwanie dziewiczego wosku

Ja stosuję zwykłą ramkę z przymocowaną w połowie wysokości beleczką. Górna beleczka jest odejmowana, (ramka jest zawieszona na odpowiednio wyprofilowanych blaszkach).

 

Ramkę pracy umieszczamy na skraju gniazda w miejscu najbardziej oddalonym od wylotu. Podajemy ją do rodziny po osiągnięciu przez nią ok. 75 dcm2 powierzchni plastrów.

Od drugiej połowy maja możemy stosować dwie ramki pracy, a od około 10 czerwca nawet trzy.

Od około 20 lipca, do końca sierpnia pozostawiamy tylko jedną ramkę pracy.

W normalnych warunkach wiosennego rozwoju pod koniec kwietnia lub na początku maja skład rodzin jest odnowiony. Każdego dnia przybywa młodych pszczół. Powstaje nadwyżka karmicielek. W przyrodzie jest coraz więcej nektaru i pyłku. Młode pszczoły wytwarzają wosk, który służy jako materiał do budowy plastrów. Rozwija się pęd do budowy.

Wykorzystujemy tę sytuację przez dodawanie ramek z węzą, aby osiągnąć plastry o jednolitej pszczelej zabudowie.

Ale to nie zadawala pracowitych robotnic, zabudowują one wolne przestrzenie komórkami trutowymi. Gdy nie mają wolnych miejsc, budują komórki trutowe na węzie (przerabiając ją).

W tej sytuacji rozwiązanie daje ramka pracy – w niej mogą budować plastry o dowolnych komórkach. Naturalna budowa w ramce pracy oraz karmienie nadwyżką mleczka, jedno-trzydniowych larw trutowych mobilizuje całą rodzinę do wykorzystania pożytków.

Regularne wycinanie budowy powoduje zmniejszenie nastroju rojowego w rodzinach

 

PRZEZ BUDOWĘ W RAMCE PRACY RODZINA PSZCZELA UJAWNIA NAM SWE ZAMIERZENIA I PRZYGOTOWANIA!

Rozpoznajemy je bez rozbierania gniazd i możemy na czas wykonać odpowiednie czynności zapobiegające rójce.

Budowę należy wycinać, co 7-8 dni, bez względu na ilość zabudowy, wyjątek stanowi stwierdzenie kształtu i jakości budowy, stanowiącej zapowiedź rodziny do cichej zamiany matki. Często pojawia się na 3-6 tyg. wcześniej. Pozostawiamy ją na czas 3-4 tygodni.

Rysunek: A, B           CICHA WYMIANA MATKI

X– komórki z nektarem lub z miodem  T– komórki trutowe P– komórki pszczele

            Należy prowadzić zapisy o szybkości budowy i kształcie plasterka, jakości budowy, dacie oraz pożytku. Przy ocenie należy uwzględnić ilość odbudowanej węzy.

Odczytując ramkę pracy możemy tak pokierować pracą pszczół, aby uzyskać jak najlepsze wyniki ekonomiczne. Przekonamy się, że rodziny, które dużo i pilnie budują w sezonie, dają najlepsze wyniki przy miodobraniu.

Wycięta budowa z ramek pracy dostarcza nam wosk bez zanieczyszczeń- pierwszej klasy, czysty naturalny produkt.

Rysunek A i B

            W/w wzory przedstawiają charakterystyczną budowę, oznaczającą przygotowania do cichej wymiany matki. Może on wystąpić od kwietnia do października, najczęściej w czerwcu, lipcu i sierpniu. Założenie mateczników jest poprzedzone założeniem kilkudziesięciu do kilkuset komórek trutowych na 1-3 tygodni wcześniej.

Budowa składa się z komórek trutowych i pszczelich (trutowych jest więcej).

Kształt plasterka jest sercowaty i poszerzony.

1/3 –2/3 powierzchni plastrów jest napełniona miodem, często od strony wewnętrznej poszyta.

1/10 –1/3 komórek zawiera czerw trutowy w różnym stadium rozwoju.

W plastrach gniazdowych jest stosunkowo mało czerwiu pszczelego odkrytego. Taka rodzina nie osiągnęła właściwego rozwoju. Mateczniki w liczbie 2-3 (rzadko więcej niż 4) są do plastrów dobudowane czasem na brzegu krążka nad komórkami z pyłkiem. Są one w różnych stadiach rozwoju. Rodziny, które dokonują cichej wymiany matki, mają wartościowe cechy hodowlane.

Należy dążyć do wykorzystania tych mateczników.

            Aby uratować założone mateczniki, trzeba dokonać przeglądu gniazda, co 10 do 14 dni. Gdy stwierdzimy jeden czy dwa mateczniki zasklepione, a trzeci otwarty to jest to najbardziej odpowiedni moment do utworzenia odkładu.

W macierzaku pozostawiamy matecznik otwarty, a zasklepione zabieramy do odkładów.

BUDOWA PILNA

Rysunki C, D, E;

            Są to najczęściej spotykane wzory, występujące głównie w maju i czerwcu. Zbudowane z komórek trutowych i pszczelich. Przy średnim czy dobrym pożytku, budowa zostaje wykonana szybko i pilnie. Wycinamy ją, co 7 dni.

Rodziny tak budujące nie czynią jeszcze przygotowań do rychłej rójki. Czerw trutowy jest stadiami rozwoju zbliżony. Matka zaczerwia komórki codziennie.

Mimo dużej siły rodziny, nie ma żadnej obawy o wyjście roju

Rysunek F  FAZA PRZEJŚCIOWA        Rysunek G, H  BUDOWA OPIESZAŁA-RÓJKA

               miseczki                                                            mateczniki

Rysunki: F, G, H; Wzory te są charakterystyczna dla gotowości rodziny do rójki. Mogą one tylko nieco różnić się wielkością.

Rysunek F

Stanowi formę przejściową z pilnej budowy (A,B,C) na budowę opieszałą (G,H).

Takie postępowanie robotnic ma swe uzasadnienie w zbiorowym przygotowaniu się do rójki.

Składa się tylko z komórek trutowych. Mogą występować na nim miseczki matecznikowe.

W górnej części występuje wysoki wianek miodu, a reszta komórek jest zaczerwiona.

Rysunki: G i H

Są charakterystyczne dla pełnej gotowości do rójki.

Składają się z komórek trutowych, tworzących jeden sercowaty plasterek.

Pszczoły robotnice zwisają gęstymi łańcuchami, niby to leniwie, budowy nie przybywa – przygotowują zapas miseczek woskowych i czekają w pełnej gotowości na wyjście roju.

Na plasterku mogą być założone miseczki lub mateczniki z jajeczkami lub larwami.

Gdy ich niema – to są na pewno na plastrach gniazdowych.

Trzeba natychmiast rozebrać gniazdo, odszukać matkę i usunąć ją /zabrać do odkładu/.

SPOSOBY POSTĘPOWANIA

            Przy budowie podobnej do rysunku F mamy jeszcze 5-6 dni czasu, aby przeciwdziałać wyjściu roju. Możemy sobie wybrać odpowiedni dzień do zabiegu.

Czynności są następujące:

A-1      rozebrać gniazdo i odszukać matkę (roczną, czerwiącą, zadowalającą, mającą pożądane cechy dajemy do odkładu)

A-2      zabieramy:

• 2 plastry z czerwiem na wygryzieniu, pyłkiem, miodem oraz pszczołami;
• z dwóch plastrów zmiatamy młode pszczoły,
• matkę,
• dodajemy jedną węzę

Matka nabiera tu sił, potrzebnych do rozwoju jesiennego po 20 lipca, gdy ją dodamy do którejś rodziny.

A-3      W macierzaku zostawiamy mateczniki z jajeczkami lub 1-2 dniowymi larwami (pszczoły nie odczują osierocenia i pracy nad pożytkiem nie przerywają)

KONIECZNIE!! Trzeba usunąć wszystkie mateczniki starsze. Pracę tę wykonyjemy bardzo dokładnie!

A-4      w innych przypadkach, niż opisany w A1, usunąć matkę i zlikwidować ją.

A-5      gdy matka jest starsza, ale o cechach wybitnie zarodowych postępujemy jak opisano w A1, A2, A3.

*************************

B-1      w dziewięć dni po zabraniu matki z macierzaka, czerw pszczeli będzie zasklepiony.

B-2      w 9, 10 lub 11 dniu w macierzaku należy rozebrać gniazdo i uporządkować mateczniki. Jeśli rodzina ma cechy hodowlane (A1-A5) używamy dojrzałe mateczniki do rozmnażania (izolować je). Wszystkie mateczniki ratunkowe usuwamy (uwaga na małe lub inne karłowate)

B-3      gdy nie używamy klateczek, pozostawiamy w rodzinie jeden dorodny i dojrzały matecznik, a pozostałe umieszczamy w odkładach.

B-4 z rodzin o cechach niepożądanych usuwamy wszystkie mateczniki. Po 1-2 godzinach dodać matecznik dojrzały lub matkę nieunasiennioną.

*************************

C-1      w 12 dniu po usunięciu matki z macierzaka wylęgają się pierwsze młode matki.

C-2      matki z klateczek przenieść w 1-3 dni po wylęgu do ulików lub odkładów.

Młode matki rozpoczną czerwienie w 10-18 dni od daty ich wylęgu. Jest to 20-30 dni od usunięcia starej matki. Wymiana nastąpi bez rojenia, przy pełnym wykorzystaniu pożytków przez siłę lotną rodziny.

C-3      przy budowie G i H, należy postąpić jak przy F, ale natychmiast tego samego dnia!!

Wtedy występują w gniazdach mateczniki dojrzałe, tuż przed zasklepieniem lub nawet 1-3 dni zasklepione. Z wyjściem roju rodzina czeka tylko na sprzyjającą pogodę.

Jeśli zabiegu nie wykonamy natychmiast, to rój wyjdzie i można go utracić.

*************************

Jeśli pszczoły budowały komórki trutowe, a po ich wycięciu zaczęły ciągnąć pszczele, to na pewno tego lata nie będą się roić.

*************************

Jeśli uporczywie budują komórki trutowe to z pewnością będzie rój.

*************************

Jeśli pszczoły intensywnie budowały, a nagle przestały – to znak, że rój niedługo wyjdzie

*************************

A jeśli siedzą i nie budują, mimo że jest wziątek, to znaczy, że nie mają matki.

*************************

Bogdan Piekarz

Zapraszamy na forum dyskusyjne pszczelarzy: http://kolo-pszczelarzy.iq24.pl/